Diagnostyka olejowa tłokowych silników lotniczych

historia analiz olejowych w lotnictwie

Historia pokazuje, że jednym z kół zamachowych rozwoju techniki i innowacyjności są czasy wzmożonych nakładów na rozwój militarny państw. Dlatego pierwsza połowa XX wieku, to okres intensyfikacji postępu w zakresie metod i technik diagnostycznych. Kluczowym wydaje się być program stworzony przez Połączone Wojska Lądowe, Marynarki i Lotnictwa amerykańskiego pod nazwą JOAP (Joint Oli Analysis Program). Program ten miał za zadanie standaryzację w zakresie badań środków smarnych i jest, przez armię USA, wykorzystywany, w zaktualizowanej formie, do dnia dzisiejszego.

badanie spektrograficzne oleju

Standardy wojskowe często wchodzą do użytku powszechnego. Nie dziwi więc fakt, że z biegiem czasu, badania olejów stały się standardem w ocenie technicznej silników odrzutowych, tłokowych czy układów hydraulicznych w lotnictwie cywilnym, również w Polsce. Od 29.08.2016 r., zgodnie z Wytycznymi nr. 9 Prezesa ULC, zalecane jest badanie spektrograficzne (pierwiastkowe) podczas każdej planowanej wymiany oleju.

certyfikowane laboratorium i diagności

Ilość środka smarnego, potrzebnego do wykonania analizy laboratoryjnej, to zaledwie 50 ml. Prawidłowy sposób poboru próbki jest przedstawiany w licznych dokumentach lub wytycznych producentów silników np. Textron Lycoming Service Letter No. L171 czy Continental Aircraft Engine Standard Maintenance Practice Manual. Badanie oleju wykonuje się techniką ICP (Inductively Coupled Plasma) wg amerykańskiego standardu ASTM D5185, w akredytowanym wg ISO 17025 laboratorium. Uzyskane wyniki, powinny być ocenione przez doświadczonych specjalistów, szczególnie w sytuacji, gdy tylko niektórzy producenci silników podają limity co do poszczególnych pierwiastków.

STLE (Society of Tribologists and Lubrication Engineers) czy ICML (International Council for Machinery Lubrication), to organizacje zrzeszające najlepszych na świecie specjalistów z zakresu oceny wyników badań środków smarnych. Zlecając badania, warto się upewnić, czy laboratorium posiada certyfikaty poświadczające przynależność do ww. stowarzyszeń. Dzięki temu uzyskujemy pewność, że otrzymane wyniki są wiarygodne oraz rzetelnie ocenione.

raport laboratoryjny

Rezultatem przebadania próbki jest raport laboratoryjny, który powinien zawierać wyniki aktualnie przeprowadzonej analizy, jak również kilku badań historycznych (poprzednich), aby można obserwować trend zmieniających się stężeń pierwiastków w zależności od godzin nalotu. Prawidłowy raport musi być opatrzony komentarzem diagnosty – w przypadku braku wytycznych producenta, diagnosta oceni wyniki i zaleci ewentualne działania korygujące. Diagnosta odpowiada również na pytania i wątpliwości, mogące się pojawić po wykonaniu badania. Dzięki ocenie wykwalifikowanych specjalistów z dziedziny analiz olejowych, użytkownik (CAMO) będzie mógł świadomie podjąć decyzję co do dalszej eksploatacji maszyny.

badania oleju – większe bezpieczeństwo lotu

Badania olejów są pomocnym instrumentem w procesie utrzymania ruchu silników lotniczych. Dostarczają istotnych informacji o procesach zużyciowych i pozwalają decydować o ewentualnym serwisie na podstawie danych analitycznych. Warto pamiętać, że wiedza płynąca z badań olejów również wykorzystywana jest w kontekście bezpieczeństwa lotu.